Koopoptie
Een koopoptie geeft de optiegerechtigde (de toekomstig koper) het recht om datgene waar de koopoptie op ziet op enig moment te kopen. De optieverstrekker (de eigenaar) is verplicht om daar dan aan mee te werken. Om een discussie tussen de optiegerechtigde en de eigenaar te voorkomen is het van groot belang om duidelijk overeen te komen wanneer de optie kan worden uitgeoefend en tegen welke voorwaarden, waaronder natuurlijk de prijs, wordt verkocht. Als dat niet duidelijk is, kan de eigenaar alsnog dwars gaan liggen. Het verdient de voorkeur om alvast een koopprijs overeen te komen, maar andere prijsafspraken zijn ook denkbaar, zolang de koopprijs maar objectief vast te stellen is.
Koopopties komen geregeld in huurcontracten voor en geven de huurder het recht om het gehuurde op enig moment te kopen. Afhankelijk van afspraken over hoe de uiteindelijk koopprijs wordt berekend of betaald (bijvoorbeeld als de huur op de uiteindelijk koopprijs in mindering wordt gebracht), kan sprake zijn van huurkoop. De wet bevat enkele dwingende bepalingen ten aanzien van huurkoop die dan dus van toepassing zijn.
Een voorkeursrecht is iets anders dan een koopoptie. Bij een voorkeursrecht is de eigenaar verplicht om datgene waar het voorkeursrecht op ziet eerst aan de voorkeursrechtgerechtigde aan te bieden als hij tot verkoop wil overgaan. Een voorkeursrecht leidt dus niet tot (ver)koop als de eigenaar dat niet wil (de eigenaar kan besluiten uiteindelijk toch niet te willen verkopen), een koopoptie wel.
Ook bij een voorkeursrecht is het uiteraard van belang om duidelijke afspraken te maken over de voorwaarden waaronder het voorkeursrecht kan worden ingeroepen en tegen welke voorwaarden wordt verkocht.
Om ervoor te zorgen dat de eigenaar eenvoudig (of met relatief weinig gevolgen) onder de koopoptie of het voorkeursrecht uit kan, is het belang om substantiële boetes aan schending daarvan te koppelen.