Rechtbank: gemeente aansprakelijk voor vallende tak

Gepubliceerd op 04-01-2019 — Geschreven door Stefan Dalmolen

In een uitspraak van vandaag heeft de Rechtbank Gelderland de gemeente Zutphen aansprakelijk geacht in een zaak over een persoon die ernstig letsel heeft opgelopen door een tak die van een boom viel. De uitspraak maakt nog eens duidelijk in welke gevallen de overheid aansprakelijk is voor letsel.

Feiten van de zaak

De betreffende persoon stond in de zomer van 2015 samen met een groep anderen te wachten bij een opstaplocatie voor een toeristische fluisterboot in de stad Zutphen. De opstaplocatie was gelegen onder een kastanjeboom die in eigendom was van de gemeente. De foto hierboven geeft de feitelijke situatie ten tijde van het ongeval weer. De boom was bekend als risicoboom en was voor het laatste in februari 2015 gecontroleerd. Hieruit kwam naar voren dat de boom in een matige staat verkeerde en dat nader onderzoek gedaan moest worden. In mei 2015 heeft de coördinator van de fluisterboot de gemeente er ook nog op gewezen dat de boom in slechte staat verkeerde. Hierop is de boom door de gemeente op de kaplijst voor het najaar van 2015 geplaatst.

Standpunt gemeente

Na verschillende expertiserapporten heeft de gemeente aansprakelijkheid van de hand gewezen. Zij was van mening dat weliswaar bekend was dat de boom een risicoboom was, maar dat zij niet nalatig heeft gehandeld door de boom niet op een eerder moment te kappen of anderszins maatregelen te nemen. Het geval zou niet voorzienbaar zijn geweest.

Kelderluik-criteria

De Rechtbank stelt voorop dat de zogenoemde Kelderluik-criteria van toepassing zijn. Deze criteria zijn ontstaan in een uitspraak over een (inmiddels niet meer bestaand) Amsterdamse café aan de Singel 522. Een klant viel daar in een kelder doordat het kelderluik open stond en stelde de uitbater aansprakelijk. Het antwoord op de vraag of in een dergelijk geval sprake is van onzorgvuldig (en dus onrechtmatig) handelen hangt af van 1) de mate van waarschijnlijkheid dat de gebeurtenis zich zou voordoen (in dit geval: dat de tak zou afbreken), 2) de hoegrootheid van de kans dat daaruit ongevallen ontstaan, 3) de ernst die de gevolgen daarvan kunnen hebben, en 4) de mate van bezwaarlijkheid van te nemen veiligheidsmaatregelen. Deze criteria gelden nog steeds. Dit blijkt wel uit een recenter arrest van de Hoge Raad uit 2013 en nu dus ook uit de uitspraak van deze Rechtbank.

Oordeel Rechtbank: overheidsaansprakelijkheid

Met toepassing van de Kelderluik-criteria oordeelt de Rechtbank dat de gemeente inderdaad aansprakelijk is. De Rechtbank oordeelt dat de gemeente haar zorgplicht ten aanzien van het onderhoud en de controle op de conditie van de boom heeft geschonden. De Rechtbank komt tot dit oordeel omdat de gemeente was geadviseerd om nader onderzoek te doen naar de staat van de boom en dit voor haar niet bezwaarlijk was (criterium 4). De kans op ongevallen indien een tak zou afbreken was bovendien groot (criterium 2) en de gevolgen zouden ernstig zijn gelet op het gewicht van de tak en locatie van de boom (criterium 3).

Advocaat overheidsaansprakelijkheid

Heeft u een vraag over een vergelijkbare geval, neemt u dan contact op met een advocaat van Delta Advocaten. Wij hebben ruime expertise op het gebied van aansprakelijkheid van de overheid en kunnen u daarin adviseren. U kunt het contactformulier hieronder invullen of bellen (020-2442325).